Często przyczyną gorszego widzenia jest wada refrakcji (wada wzroku). Dobór właściwej korekcji okularowej umożliwia uzyskanie pełnej ostrości wzroku.
W pewnych przypadkach pogorszenie wzroku może być spowodowane określonymi schorzeniami narządu wzroku. Do najczęstszych należy zaćma oraz zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD). W obu przypadkach odpowiednio wczesne wykrycie daje lepsze rokowanie po zastosowaniu leczenia.
Leczenie zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu do oka soczewki sztucznej. Dzięki jej odpowiedniej kalkulacji i doborze właściwego typu, oprócz likwidacji zmętnień możliwa jest również korekcja wady refrakcji.
Jaskra jest chorobą polegającą na stopniowym uszkodzeniu nerwu wzrokowego, spowodowanym najczęściej wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego. W początkowych stadiach choroba może nie dawać żadnych objawów- ważne, by diagnozować ją na tym właśnie etapie, głównie dzięki zastosowaniu nowoczesnej aparatury diagnostycznej (OCT).
W określonych przypadkach chorób oka występuje konieczność pilnego leczenia. Stany te mogą się charakteryzować silnym bólem oka (np. w ostrym ataku jaskry) lub nagłym pogorszeniem widzenia (np. w zatorze tętniczym naczyń siatkówki lub odwarstwieniu siatkówki). W takich sytuacjach nie należy zwlekać z wizytą u okulisty.
Badanie okulistyczne może dostarczyć ważnych informacji dotyczących stanu ogólnego pacjenta. Począwszy od oceny zaawansowania cukrzycy, zmian naczyniowych w przebiegu nadciśnienia tętniczego może wskazywać na istnienie takich chorób, jak niedokrwistość czy krytyczne zwężenie tętnicy szyjnej, często wymagające natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Ocena tarczy nerwu wzrokowego w trakcie badania dna oka jest nieodzowna w diagnostyce schorzeń mózgu.